Een vaak nog onontdekt groen pareltje aan de rand van Eindhoven. Dat is landgoed Eikenburg. Trudo werd in 2013 eigenaar en beheerder van dit prachtige domein met al haar gebouwen en bossen. Stadsakkers, een stichting die op haar velden voedsel voor de Voedselbank verbouwt, nam in 2016 haar intrek op het landgoed in het zuiden van de stad. Dit omdat op de locatie in de Kruidenbuurt, waar eerder geboerd werd, gestart werd met nieuwbouw.
Al meer dan tien jaar zijn bij Stadsakker Eikenburg vele vrijwilligers actief. Zij verbouwen, onderhouden en oogsten daar helemaal belangeloos groenten, kruiden en fruit voor de Voedselbank. Zonder deze vrijwilligers geen Stadsakkers, dat is één ding dat zeker is. Wat drijft hen om door weer en wind, winter of zomer, zich nuttig te maken voor de minder bedeelde medemens? Tijd om met drie van hen in gesprek te gaan.
Deze drie vrijwilligers van Stadsakkers wonen ook daadwekelijk op landgoed Eikenburg. In Pannenhoef Leemerhoef, het duurzame paviljoen met 28 woningen dat in 2021 opgeleverd werd. Marieke woont met haar partner in één van de vijf tweekamerappartementen. Patty en Ruud bewonen elk één van de studio’s. Allemaal zijn zij al een tijdje actief als vrijwilligers.
In de kas, ooit eigendom van de Broeders van Liefde - de oorspronkelijke eigenaren van landgoed Eikenburg - vertellen zij honderduit over dit prachtige project. Ook vrijwilliger Jan is aanwezig, met koffie en appeltaart. Hij komt verschillende keren per week naar Stratum, vanuit Woensel. “Ach, het is maar 10 kilometer, op de elektrische fiets ben ik er zo!”, lacht hij.
Patty vindt vooral de saamhorigheid en diversiteit van de vrijwilligersploeg mooi: “Het mooie is dat iedereen hier welkom is, het maakt niet uit wat je achtergrond is, je bent hier goed zoals je bent.” Patty geniet sinds mei 2022 van haar welverdiende pensioen nadat ze jarenlang actief was als docente in het volwassenenonderwijs. Geen mooiere plek dan hier om dat te doen!
De planning en inkoop ligt bij de enige medewerker in vaste dienst, hovenier Frans. Verder draaien de twee Eindhovense Stadsakkers, de tweede locatie is te vinden bij Buurtschap te Veld, volledig op vrijwilligers. Marieke laat trots de strak aangelegde akkers zien. “Kijk, hier hebben we vorige week nog tuinbonen geplant. En hier staan de nu nog lege aardbeiplanten, die hebben nog heel wat zonuren nodig voor ze zoete vruchten gaan voortbrengen.” vertelt ze enthousiast. Eigen compost is er ook, afkomstig van de pony’s die even verderop grazen en van het groen- en tuinafval van de bewoners. Acht bakken met compost staan er in totaal, in verschillende stadia van ontwikkeling.
Sinds kort beschikt de Stadsakker ook over een eigen bijenkolonie. “Een vriendin van mij is imker”, vertelt Ruud. “Ze mag haar bijenkasten hier houden. We hebben hier de bijen heel hard nodig voor de bestuiving van alle planten, dus zo helpen we elkaar.” Om die reden is er ook een bloementuin aangelegd, pal naast de kas. De tuin in bloei zal hopelijk veel insecten aantrekken. En dat is hoognodig voor het tegengaan van ongedierte, want van chemische bestrijdingsmiddelen is natuurlijk geen sprake.
Ruud studeerde kunstmanagement en legt al een jaar lang Stadsakker Eikenburg vast op camera. Dat is hem wel toevertrouwd, hij werkte jarenlang samen met verschillende gerenommeerde fotografen. Ook was hij enige tijd werkzaam als fietskoerier en moest op een dag een doos schroeven afleveren op het toen nog in aanbouw zijnde Pannenhoef Leemerhoef. “Hier wil ik wonen!”, dacht hij meteen. En dat is gelukt! “En het blijft een grappige gedachte dat ik hier zelf de schroeven, nodig voor mijn eigen woning, heb bezorgd”. Een bouwcontainer uit diezelfde periode is op het terrein blijven staan en dient nu als opslagschuur.
Met heel veel plezier werken Patty, Marieke en Ruud hier als vrijwilliger. “Het is gewoon heerlijk om met je handen te werken en een keertje niet zo in je hoofd te zitten”, volgens Marieke. Er is altijd genoeg te doen. In de winter worden het gereedschap en de kas onderhouden, wordt er gezaaid in het bed binnen de kas en worden de bedden buiten schoongemaakt. In de lente wordt binnen gezaaid en verspeend, en buiten geplant. En van de lente tot diep in de herfst wordt onkruid gewied en het gras tussen de bedden met grote precisie gemaaid door Jan. Op maandagochtenden wordt van het land gehaald wat oogstrijp is; de Voedselbank komt de kratten meteen die middag ophalen. Verser kan niet.
Vele handen maken licht werk. Onlangs nog waren hier vijftien vrijwilligers aan het werk, werknemers van ASML. Regelmatig steken zij hier de handen uit de mouwen. Patty: “Bijna elk jaar ontvangen we een paar klassen van havo-/vwo-school Helder, hun schoolgebouw bevindt zich ook op het terrein van Eikenburg. Ze krijgen van ons een rondleiding en uitleg, en zien met eigen ogen hoe groente en fruit verbouwd wordt. Helder gaat overigens tijdelijk even van het landgoed weg maar keert weer terug als buur in een nieuwbouwgebouw.”
Of ze nog vrijwilligers kunnen gebruiken? Altijd, er is hier genoeg te doen! Mooi werk door mooie mensen.
Nog meer prachtige foto’s van Stadsakkers bekijken? Klik hier, de fotograaf is Ruud Hermans